Piše: Nenad Ignjatović
Od 27. novembra do 1. decembra Budimpešta je bila centar evropske pesničke slem scene. Pored Slem šampionata Evrope 2018, održane su mnogobrojne radionice i pripreme za izvođenje slem predstave koja je trajala oko 40 minuta, a odigrana je 29. novembra u pozorištu Trafo. Ove radionice je vodio Marc Kelly Smith sa američkim slemerima, a učestvovali su predstavnici zemalja višegradske grupe (Češka, Slovačka, Poljska i Mađarska) uz učešće slemera iz Srbije, Makedonije i Ukrajine.
Kolektivnost u slem poeziji i timski rad, pokazali su da je slem scena više od takmičenja. Premda slem performans ne podrazumeva samo veštinu pisanja tekstova, već i izvođenje, uz elemente glume i improvizacije, takmičarski deo je već duži niz godina praksa u celom svetu. U ovim danima imali smo priliku da vidimo kako funkcioniše slem od njegovih početaka. U američkoj delegaciji bila su prisutna najveća imena slem poezije, kao što su osnivač slem scene Mark Kelly Smit iz Čikaga i Bob Holman, njujorški pesnik i performer. Ostali članovi mlađe garde iz Čikaga učestvovali su na radionicama zajedno sa slem pesnicima iz evropskih zemalja, među kojima je bio i srpski slemer Goran Živković. Članica žirija bila je svetski poznata slemerka Mwende Katwiwa koja je takođe imala svoje veče performansa 29. novembra. Prateći program bile su tribine, razgovori o univerzalnom jeziku u poeziji, debata Smita i Holmana, kao i Holmanovo izvođenje stihova uz muziku.
U takmičarskom delu programa, bile su zastupljene različite poetike i interesantno izvođenje izuzetno jakog tima iz 21 države (22 takmičara), u klubu Anker’t. Takmičari su imali različite pesničke teme i načine izvođenja gde su se mogli sagledati kulturološki kodovi iz svih krajeva Evrope, njihov odnos prema performansu, poeziji i humoru. Među učesnicima su bili i popularni pevači i glumci koji imaju dugogodišnje iskustvo u javnim nastupima. U finalu, koje je održano nakon dva dana u Trafo-u, deset takmičara izvelo je po jednu pesmu, nakon čega je u superfinale izabrano od strane žirija šest takmičara. Najveće pohvale, pored organizaciji Poetry Slam Magyarorszag, svakako pripadaju širokom auditorijumu. Publika je bila saizvođač svojom energijom. Time su organizatori programa pokazali da u Budimpešti postoji velika zainteresovanost za slem poeziju i živu reč. Pokazali su i distancu od pukog elitizma koji je često zastupljen u umetničkim sadržajima i u kojima se sam čin umetničkog izražavanja ne stavlja na prvo mesto. Na slem sceni je publika najbitnija i bez njenog učešća nije moguće zamisliti ovako jako evropsko slem takmičenje.
Veče pre polufinala u drugom delu grada, održano je prijateljsko slem okupljanje nezavisno od samog takmičenja, u organizaciji Földalatti Slam. Pored velikog broja učesnika i pažljive publike, gostovali su i predstavnici pomenute slem radionice.
Svi slemeri i slemerke koji su predstavljali svoje slem organizacije širom Evrope, pokazali su tokom nastupa visok nivo izražavanja i izvođenja poezije. Postoji realna mogućnost da će se nakon Evropskog slem šampionata 2018, saradnja proširiti i van okvira takmičenja jednom godišnje. Samim tim i za slem u Srbiji se otvara mogućnost za unapređenje scene i veće povezivanje na regionalnom i svetskom nivou.
Odlazak srpskih predstavnika, Gorana Živkovića koji je učestvovao u slem radionicama koje je vodio Marc Kelly Smith i Nenada Ignjatovića koji je učestvovao u takmičarskom delu European Slam Poetry Championship 2018, omogućila je međunarodna saradnja između organizacije Poezin i organizacija iz Višegrad grupe u okviru uspešno realizovanog projekta EURO18 Budapest. U konačnom superfinalu, predstavnik Srbije, Nenad Ignjatović osvojio je šesto mesto na evropskom slem takmičenju.
